امور تربیتی نهادی ست وابسته به سازمان آموزش و پرورش . این نهاد فوریتی بود که در آغاز پیروزی انقلاب اسلامی با اهداف خاص امور تربیتی –آموزش تعالیم انسانی و اسلامی- تعریف شد ، ادامه پیدا کرد و روز به روز مراحل تکامل را پشت سر گذاشت. در حقیقت هدف آن بارور شدن نظام تربیتی و تعلیم و تربیت دانش آموزان بوده و هست و این همان نقطه ی مشترک امور تربیتی با علوم تربیتی ست  .

تفاوت این دو این ست که امور تربیتی یک نهاد است و تنها تعلیم و تربیت را در مدارس دنبال می کند . اما علوم تربیتی یک رشته ی تحصیلی در سطح دانشگاه و در مقاطع کارشناسی ، کارشناسی ارشد و دکترا ست و تعلیم و تربیت کل جامعه را در نظر دارد  .   

سوالات گفتگو  : 

* شما پیش از اینکه وارد رشته ی علوم تربیتی شوید چه میزان در مورد رشته اطلاع داشتید؟

ضمن تشکر از شما به جهت اهتمام در آگاه سازی مخاطبین و ترتیب دادن این مصاحبه ابراز می دارم با توجه به این که من ابتدا کار معلمی خودم را با اخذ مدرک فوق دیپلم ابتدایی از مرکز تربیت معلم وابسته به اموزش و پرورش شروع کردم ؛ در حقیقت انتخاب این رشته مرتبط با شغل من بود و با شناخت این رشته را انتخاب کردم  .  

* با توجه به این که شما قبلا معلم بوده اید لطفا بگویید تفاوت علوم تربیتی و تربیت معلم در چیست؟   

علوم تربیتی یک رشته ی تحصیلی ست اما تربیت معلم رشته نیست ، یک گرایش شغلی ست. در مراکز تربیت معلم فرد را برای   " معلم شدن" آماده می کنند آن هم با شرایط و ضوابط خاص این مراکز در زمینه ی جذب و گزینش و آموزش. به عبارت دیگر رشته ی علوم تربیتی بسته به نوع گرایش این رشته ابزاری ست به منظور نیل به اهداف آموزش و پرورش و مراکز تربیت معلم  .  

* به نظر شما چرا عموم مردم علوم تربیتی را با امور تربیتی اشتباه می گیرند؟   

به دلیل اینکه هدف نهایی هر دو تعلیم و تربیت است لکن امور تربیتی رسالتی ست که آموزش و پرورش کشور به منظور کاربردی نمودن و نهادینه کردن آموزه های علمی و تربیتی در زندگی دانش آموزان بر ضمّه ی خود قرار داده ست که این آموزه ها همان پیکره ی علوم تربیتی ست  .  

* علوم تربیتی چقدر به روانشناسی شباهت دارد؟

این دو هرکدام دو رشته ی مجزا هستند اما تعدادی از واحدهای درسی در هر دو مشترک است. به عنوان مثال می توان از روانشناسی عمومی ، روانشناسی تربیتی ، روانشناسی رشد و مشاوره نام برد  .

*دانشجویان تربیت معلم تعهد تدریس دارند آیا برای دانشجویان علوم تربیتی نیز چنین تعهدی هست؟   

خیر. کسانی که وارد دانشکده ها یا مراکز تربیت معلم می شوند در حقیقت باید گزینش و بعد مشغول به تحصیل شوند  . شما در رشته ی علوم تربیتی تحصیل می کنید ممکن است در سطح کسانی باشید که در مراکز تربیت معلم تحصیل کرده اند اما چون مراحل گزینش را طی نکرده اید اگر در آینده مایل باشید که در سیستم آموزش و پرورش به عنوان معلم استخدام شوید این استخدام منوط ست به نیاز آموزش و پرورش و احراز شرایط  .

* آینده ی رشته ی علوم تربیتی چیست؟ آیا غیر از آموزش و پرورش هم جایی هست که کارشناس علوم تربیتی در آن فعالیت کند؟

کسانی که وارد این رشته می شوند بسته به نوع گرایش رشته ی خود می توانند به عنوان مدیر ، معلم ، برنامه ریز آموزشی .. جذب شوند. در حال حاضر فارغ التحصیلان این رشته می توانند منوط به نیاز آموزش و پرورش مناطق و نواحی بصورت غیر رسمی با مراکزی مثل مهد کودکهای خصوصی و مدارس غیر انتفاعی همکاری کنند  .  

*آیا می توانیم به عنوان مدیر و یا مشاور در هر سازمانی فعالیت کنیم؟

یک مدیریت آموزشی داریم و یک مدیریت دولتی (البته گرایشهای دیگر مدیریت هم هست) وقتی می گوییم مدیدیت آموزشی همانطور که از نامش پیداست یعنی این رشته شما را برای کار مدیریت در مراکز آموزشی تربیت می کند نه سایر مراکز و سازمانها. مگر آنکه خود آن سازمانها و مراکز به نوعی با آموزش و پرورش مرتبط باشد و به این تخصص نیاز داشته باشند. ( در گفتگویی که با دکتر خنیفر – رییس دانشکده ی مدیریت دانشگاه پردیس –داشتیم ایشان اینگونه بیان نمودند که مدیریت آموزشی کامل ترین و جامع ترین رشته – در بین گرایشهای مختلف مدیریت- ست و اگر اینگونه ارزیابی کنیم امکان مدیریت سازمانهای مختلف نیز برای شخصی که در رشته ی مدیریت آموزشی تحصیل کرده و شایستگی ها ی خود را اثبات نموده است نیز ممکن خواهد بود  )  

* ایا دانشجوی علوم تربیتی – مدیریت و برنامه ریزی آموزشی-  می تواند وزیر اموزش و پرورش شود؟   

بله. به شرط آنکه بتواند لیاقت و شایستگی های مدیریتی و اجرایی خود را از طریق سلسه مراتب کاری به اثبات برساند  .

* در استخدام ، الویت با کدام گروه است؟علوم تربیتی یا تربیت معلم؟

تربیت معلم

* در استخدام مشاور الویت با کدام گروه است؟ علوم تربیتی یا مشاوره ؟

روانشناسان و مشاوران . البته قبلا از علوم تربیتی هم استفاده میشد اما دو سالی ست – این جمله را در سال 85 گفته اند- که به خاطر افزایش فارغ التحصیلان روانشناسی و مشاوره ، دیگر از علوم تربیتی در زمینه ی مشاوره به ندرت استفاده می شود.

* رشته ی علوم تربیتی چه امکاناتی را برای آینده ی فرد فراهم میکند؟

چون علوم تربیتی در باب مسائل تعلیم و تربیت است هم برای آینده ی فرد و هم جامعه مفید خواهد بود. برای دانشجویان دختر که در آینده نقش مادری را می خواهند ایفا کنند این رشته حرفهای زیادی دارد. برای دانشجویان پسر هم که در آینده می خواهند نقش پدری را ایفا کنند این رشته خیلی مفید ست . این بعد فردی ست .

اما بعد اجتماعی: در جامعه وقتی فردی با این تخصص و ویژگی ها وارد می شود در هر زمینه می تواند یک شهروند موفق ، یک خواهر موفق، یک برادر موفق و یا یک فرزند موفق باشد. چرا؟ چون مبانی و اصول زیر ساختی مسائل مربوط به علوم تربیتی و روانشناسی را آموزش دیده است.

*در آخر  اگر مطلب خاصی دارید بفرمایید

هدف کلی گرایشهای مختلف علوم تربیتی ارتقاء آگاهی عمومی مردم در زمینه ی تعلیم و تربیت ست . ما معتقدیم تعلیم و تربیت صحیح و اصولی می تواند هر جامعه ای را به رشد مطلوب برساند . برای تحقق این هدف وجود کارشناسانی با دانش و بینش کافی الزامی است و این افراد همان متخصصان علوم تربیتی هستند. اعتقاد قلبی من این ست که برای موفقیت در هر کاری شور و انگیزه و میل به خواستن حرف اول را می زند. تنها داشتن مدرک تحصیلی یک رشته کافی نیست. به عنوان مثال در گرایش مدیریت و برنامه ریزی آموزشی هدف اصلی ، تربیت مدیران و برنامه ریزان آموزشی برای نظام آموزش و پرورش است. تردیدی وجود ندارد کسانی که این رشته را انتخاب می کنند باید از قدرت رهبری و مدیریتی ، خلاقیت ، روابط انسانی بالا، مهارت تصمیم گیری و قدرت حل مسئله برخوردار باشند. اینها از ضروریات است. لکن تمامی این موارد زمانی به عرصه ی ظهور وارد می شوند که شور و تمایل لازم در مدیر وجود داشته باشد.